owner of a home; citizen; householder; resident; inhabitant (can be an animal that occupies a certain habitat) (plural: chaneque)
chē xochac = citizen of Xochac (Coyoacan, 1573)
ma ticcohuacan yn tetl. yn quahuitl. ma yehuatl yca. yn atlan chaneque yn atlan onoque ӯ michin yn axollotl yhuan in cueyatl. yn acocillin. yn anenez yn acohuatl. yn axaxayacatl. yn izcahuitli. yhuan yn canauahtli yn quachilli = yn yacaçintli. yn ixquich yn totome yn atlan chaneque = Let us buy stone and wood by means of water life, the fish, salamanders, frogs, crayfish, dragonfly larvae, water snakes, waterfly eggs, and red shellfish that live in the water; and the ducks, American coots, all the birds that live in the water. (central Mexico, early seventeenth century)
y nica chaneque ayac mocuatequia = Here none of the residents are baptized. (Cuernavaca region, ca. 1540s)
pl. = chanequeh
mochantica = had been their home
householder, citizen, native of (often translated into Spanish as natural de)
chanecatzitzintin = residents or householders (can also refer to saints, as represented by images kept at home on altars)
Sometimes seen as a synonym for "natural" (as in local person, indigenous person). See Documentos nauas, 158 (in the attestations from sources in Spanish translation, below).
ça no ompa chane = asimismo habitante de allí (Tlaxcala, 1662–1692)
nican chane = habitante de aquí (Tlaxcala, 1662–1692)
yhoan Matheo chane Sant Simon macoz nahui pesos yhoan chiquacen tomin = y a Mateo, vecino de San Simón, se han de dar cuatro pesos y seis tomines (San Juan Xihuitonco, México, 1576)
Francisco Chile Yacuic Tlalpan chane = Fransisco Chile, natural de Santa María Nativitas Yanquic Tlalpan (Ocotelulco, 1591)
campa tichane = de que tierra eres
Yniquicohuazque yn zan nican chaneque Mexico tlaca = Y el que las avian de conprar avia de ser morador de aquí de México (Ciudad de Mexico, 1578)
auh ca ayac onez in zan nican chaneque Mexico yn aquin quicohuaz auh za tepan onecico Hernan Perez español = y ningun natural pareció a las conprar y despues pareció Herna Perez español (Ciudad de Mexico, 1578)
oncan ya quinpehua yn chaneque = Allí conquista a los habitantes (Quauhtinchan, s. XVI)
nipinlli nichane nican çiudad tetzcuco = soy un pilli residente en la ciudad de Tezcuco. (Tetzcoco, 1587)
nipinlli nichane nican çiudad tetzcuco = soy un pilli residente en la ciudad de Tetzcuco. (Tetzcoco, 1587)